Wat gebeurt er precies met je document wanneer je het naar een vertaalbureau stuurt? Het bureau doet meer dan het zomaar doorsturen naar een vertaler. Een kwaliteitsvolle vertaling doorloopt niet minder dan 40 stappen, waarbij projectmanagers, vertalers, revisoren en dtp’ers nauw samenwerken. Je vindt ze in onderstaand schema. Vertaalbureau Atrado geeft een woordje uitleg.
De klant: alfa en omega van elke vertaalopdracht
Vertalen is een complex proces dat zeker niet lineair verloopt. Het begin- en eindpunt is natuurlijk de klant: hij bezorgt zijn document aan het vertaalbureau en ontvangt op het einde van de rit een goede vertaling. Daartussen doet zijn document verschillende haltes aan, waarvan sommige meerdere keren. Een van die haltes is de projectmanager, een spilfiguur in het hele proces.
Engineering: de basis voor een vlot vertaalproces
First things first, een vertaling moet goed voorbereid worden. Dat vraagt even tijd, maar laat het vertaalproces nadien vlotter verlopen. Tijdens de eerste ‘engineering’-fase wordt het ontvangen document geconverteerd naar een vertaalbaar bestand, worden vertaalgeheugens en terminologielijsten gekoppeld, alle inhouden geanalyseerd en gestructureerd. Meestal nemen de projectmanagers die stap al voor hun rekening.
Veronika Hüll, Office Manager bij vertaalbureau Atrado: “Die voorbereiding is heel belangrijk en kan al omslachtig zijn. Een goede omzetting van een pdf-bestand naar bijvoorbeeld een Worddocument is niet zo evident. Een klant kan al veel kostbare tijd winnen door het bronbestand door te sturen. Jammer genoeg is dat niet altijd mogelijk.”
“Daarnaast vraagt de woordtelling en de analyse van het vertaalgeheugen de nodige aandacht”, vult Service Manager Els Hesemans aan. “Zijn bepaalde zinnen al eens vertaald? Dan kennen we de klant daarop een korting toe. Bovendien levert een vertaalgeheugen meer consistente vertalingen op.”
Engineering wordt na de eigenlijke vertaling nog eens toegepast. Bestanden worden dan terug omgezet naar het aangeleverde formaat, gelokaliseerde afbeeldingen worden op de juiste plaats ingevoegd en vertaalgeheugens geüpdatet.
Projectmanagement: de troef van een vertaalbureau
Zodra het document geanalyseerd is, kan de projectmanager een precieze offerte aan de klant bezorgen. Tegelijkertijd verwittigt zij de vertalers en revisoren. Karen Jacobs, Service Manager bij vertaalbureau Atrado: “We contacteren hen al zo vroeg mogelijk, zodat ze ruimte voor ons vrijhouden. Goede vertalers zijn namelijk snel bezet. Bovendien proberen we dezelfde mensen op gelijkaardige opdrachten te zetten. Zo kennen ze de stijl en terminologie van de klant door en door.”
Bevestigt de klant zijn bestelling, dan moet de projectmanager de linguïsten enkel nog groen licht geven. Zij bezorgt hen daarbij onder andere de instructies van de klant en het vertaalpakket. De projectmanager volgt nadien ook op of de deadlines gerespecteerd worden en geeft vertalingen door naar de volgende etappe voor de opdracht.
Projectmanagers spelen dus een cruciale rol in het hele vertaalproces. Op het einde van de rit kijken zij alles nog eens na voor de vertaling naar de klant vertrekt. Zo zijn ze zeker dat die aan zijn wensen voldoet.
De vertalers en revisoren: onze taalkundige rijkdommen
Even een misverstand de wereld uit helpen: projectmanagers vertalen niet zelf. Voor elke opdracht schakelen ze de juiste taalkundige experts in. Die beheersen niet alleen de bron- en doeltaal perfect, maar zijn ook helemaal thuis in de sector van de klant.
Ze sporen nieuwe termen op, vertalen ze en verwerken ze tot terminologielijsten. Ze zorgen ook dat de vertaling bij het doel van de tekst past. Een commerciële tekst vraagt bijvoorbeeld om een meer creatieve aanpak dan een handboek. Daarna garanderen de revisoren de kwaliteit van de vertaling. Ze kijken de tekst na op interpretatie-, stijl- en schrijffouten. Dat is het befaamde vierogenprincipe.
Bij een beëdigde vertaling volgt nog een extra stap: de rechtbank. “Mensen vergissen zich wel eens in de timing van een beëdigde vertaling”, vertelt Veronika Hüll. “Maar de beëdigde vertaling moet op de rechtbank wachten op de legalisatie door de griffie. Dat hebben we als vertaalbureau niet in de hand. Hetzelfde geldt voor de leveringstijden van de post.”
Dtp: de finishing touch
Soms laten bedrijven hele brochures vertalen en willen ze dat de lay-out zo veel mogelijk behouden blijft. In dat geval schakelt het vertaalbureau een dtp’er in. Die verwerkt alle vertalingen in de afbeeldingen en zorgt dat de tekstvakken netjes uitgelijnd zijn. Maar dtp vraagt ook om extra reviews op tikfouten. De vertaling van een brochure is dus een behoorlijk complex werkje.
Karen Jacobs beaamt: “Als je alle stappen op een rijtje zet, lijkt het een huzarenstukje. Toch spelen projectmanagers het elke keer klaar. Hun organisatietalent en ervaring maken daarbij het verschil. De juiste persoon op het juiste ogenblik op de juiste opdracht zetten, dat moet je echt in de vingers hebben.”